#สัจจะไร้สิ่งคู่.
#คัมภีร์ เต๋า เต๋อ จิง.
สมมติสงฆ์มีความหมายอย่างไร?
บุคคลที่เข้ามาใช้ชีวิตในรูปแบบของนักบวช เรียกว่า พระภิกษุสงฆ์หรือสมมติสงฆ์; คำว่า ภิกษุ แปลว่า ผู้ขอ แต่เป็นการขอแบบผู้ดี, ไม่ใช่ขออย่างคนขอทานทั่ว ๆ ไป, มีชีวิตอยู่ด้วยการให้ของผู้อื่น.
อีกความหมายหนึ่ง ภิกษุ แปลว่า ผู้เห็นภัยในวัฏฏสงสาร คือ กิเลส กรรม และวิบาก, มองเห็นโทษถึงภัยของกิเลส, การกระทำด้วยอำนาจของกิเลส, และผลที่เกิดจากการกระทำด้วยกิเลส คือ ความทุกข์.
ทีนี้ คำว่า สมมติ แปลว่า มีความเห็นที่เสมอกัน หมายความว่า คนในสังคมมีความเห็นตรงกันว่า ผู้ที่นุ่งห่มจีวร, โกนผม เป็นต้น เรียกว่า พระสงฆ์, ออกไปบิณฑบาตประชาชน ก็นำอาหารมาใส่บาตร ฯลฯ.
พระภิกษุสงฆ์หรือสมมติสงฆ์ ก็ยังไม่ใช่พระสงฆ์ในความหมายของพระรัตนตรัยโดยตรง, แต่ก็เป็นบุคคลที่ชาวพุทธควรเคารพเหมือนกัน, ในฐานะที่เราเป็นพุทธบริษัทสี่ มีภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก อุบาสิกา.
ภิกษุถือว่า เป็นพี่ใหญ่, เป็นผู้นำในด้านจริยธรรมหรือความประพฤติ; ส่วนภิกษุณี อุบาสก อุบาสิกา, ก็เหมือนกับน้อง ๆ ที่รองลงมา; พระพุทธองค์ทรงฝากพระพุทธศาสนาไว้กับพุทธบริษัททั้งสี่ ให้ช่วยกันสืบทอด.
พุทธศาสนาจะเสื่อมหรือเจริญ ก็ขึ้นอยู่กับพุทธบริษัททั้งสี่นี่เอง, ถ้าพุทธบริษัทไม่สนใจในการศึกษาพระธรรมวินัย, ไม่ประพฤติปฏิบัติตามพระธรรมวินัย, และไม่ช่วยกันเผยแผ่หลักคำสั่งสอน, พุทธศาสนาก็จะเสื่อมหรืออาจจะหมดไป.
แต่ถ้าพุทธบริษัทมีความสนใจในการศึกษาพระธรรมวินัย, ซึ่งพระบรมศาสดาตรัสว่า เป็นตัวแทนพระพุทธองค์ หลังจากพระองค์ดับขันธปรินิพพาน, พร้อมนำสู่การประพฤติปฏิบัติในชีวิตประจำวันจริง ๆ และช่วยกันเผยแผ่ให้กว้างขวางออกไป, พุทธศาสนาก็เจริญรุ่งเรืองอยู่ในโลกตราบนานเท่านาน.
เป็นอันว่า พระภิกษุสงฆ์หรือสมมติสงฆ์ ยังมิใช่พระสงฆ์ในความหมายของพระรัตนตรัยโดยตรง, แต่ในฐานะที่เราเป็นชาวพุทธ, มีพระภิกษุสงฆ์เป็นผู้นำในด้านความประพฤติหรือสัมมาทิฏฐิ, ฉะนั้น เราก็ต้องใ้ห้ความเคารพดังที่ได้กล่าวแล้ว. (๙ พ. ย.๖๑). (้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้้