#สัจจะไร้สิ่งคู่.
#คัมภีร์ เต๋า เต๋อ จิง.
##เทคนิคการถ่ายทอดธรรม.
##คำสอนท่านฮวงโป, ตอนที่ ๓๔๕, หน้า ๑๒๒- ๑๒๓; จะขอแบ่งออกเป็น ๔ ประโยค ดังนี้ :-
##ประโยคที่ ๑ ""ครั้งหนึ่งภิกษุรูปหนึ่ง เมื่อเข้าไปขออนุญาตต่อครูบาเกว่ย- สุ่ง เพื่อออกเดินทางต่อไป ได้ถูกท่านครูบานั้น ถามว่า เขาตั้งใจจะไปที่ไหน ภิกษุนั้นตอบว่า "กระผมตั้งใจจะไปเยี่ยมสำนักทุกสำนักที่มีการสอนเซนครบทั้ง ๕ แบบ" ท่านครูบาเกว่ย- สุ่ง ได้ร้องขึ้นว่า "เอ้า ที่สำนักอื่น ๆ อาจจะมีครบทั้ง ๕ แบบ แต่พวกเราที่นี่ มีเพียงแบบเดียว".
ท่านครูบาเกว่ย- สุ่ง เป็นพระอาจารย์เซนรูปหนึ่ง ที่เห็นแจ้งจิตหนึ่งจริง ๆ เป็นผู้ประจักษ์ต่อสัจธรรมอย่างถูกต้องและสูงสุด; ท่านชี้ให้เห็นว่า การปฏิบัติเพื่อความเห็นแจ้งมีแบบเดียวเท่านั้น ก็คือ มัชฌิมา ผู้ที่เห็นแจ้งอยู่กับจิตหนึ่ง นั่นแหละเรียกว่า อยู่ในทางสายกลาง.
##ประโยคที่ ๒ ""ครั้นภิกษุนั้นถามขึ้นว่า แบบนั้นเป็นอย่างไร เขาก็ได้รับการฟาดเข้าให้โป้งหนึ่ง เขาร้องลั่นด้วยความตกใจว่า "ผมทราบแล้วครับ ผมทราบแล้วครับ!" ท่านเกว่ย- สุ่ง คำรามออกมาว่า "พูดออกมาซิ พูดออกมาซิ!" ภิกษุนั้นก็ทำท่าว่าจะพูดต่อไป ในทันใดนั้น เขาก็ได้รับการฟาดเข้าให้อีกโป้งหนึ่ง"".
ท่านต้องการจะสอนว่า สัจธรรมที่แท้จริงนั้น พูดไม่ได้ อยู่เหนือคำพูด อยู่เหนือการบัญญัติของมนุษย์ ต้องหุบปากเงียบ ผู้รู้จริงต้องหุบปากนิ่งและเงียบ ธรรมะที่พูดได้ออกมาจากความคิดปรุงแต่ง สิ่งที่เรียกว่า ความคิดปรุงแต่ง คือ อุปสรรคของสัจธรรม.
##ประโยคที่ ๓ ""หลังจากนั้น ภิกษุนั้นไปถึงสำนักครูบาของเรา และเมื่อถูกถามโดยท่านครูบาฮวงโปว่า มาจากไหน เขาก็ตอบว่า เพิ่งมาจากสำนักของท่านครูบาเกว่ย- สุ่ง หยก ๆ นี่เอง ท่านครูบาของเราได้ถามว่า "เธอได้รับคำสอนอะไรจากท่านผู้นั้น?" เมื่อเป็นดังนั้น ภิกษุรูปนั้นก็เล่าเรื่องดังกล่าวแล้วข้างต้นให้ฟังทุกประการ"".
การสอนธรรมตามหลักของนิกายเซน เรียกว่า การถ่ายทอดแบบจิตถึงจิต ไม่ต้องผ่านตำรา ฉะนั้นจะระบุรูปแบบตายตัวไม่ได้ คือ แล้วแต่สถานการณ์ที่เกิดขึ้นเฉพาะหน้า อย่างเช่น ที่ท่านเกว่ย- สุ่ง ฟาดให้กับภิกษุรูปนั้นไปสองโป้ง เป็นต้น.
##ประโยคที่ ๔ ""ในท่ามกลางที่ประชุมครั้งต่อมา ท่านครูบาของเราได้ถือเอาเรื่องของภิกษุนั้นเป็นหัวข้อสำหรับบรรยายและได้พูดว่า "ท่านครูหม่านี้ (หมายถึง ครูบาเกว่ย- สุ่ง) ช่างเลิศกว่าบรรดาท่านที่รู้อย่างลึกซึ้งทั้ง ๘๔ รูป เสียจริง ๆ! ปัญหาต่าง ๆ ที่คนเขาถามกันทั้งหมดนั้น ไม่ดีไปกว่าปุ๋ยคอกที่เปียกและชุ่มไปทั้งพื้นดิน ส่งกลิ่นเหม็นคลุ้งอยู่ทั่วไป มีแต่ท่านเกว่ย- สุ่ง ผู้เดียวเท่านั้น ที่คู่ควรต่อการแก้เผ็ดกับมัน""
สัจธรรมความจริง มีหนึ่งเดียวเท่านั้น ก็คือ จิตหนึ่งหรือสุญญตา หรือจะเรียกว่า พระนิพพานก็ได้ การปฏิบัติก็มีแบบเดียว ไม่มีแบบที่สองที่สาม แบบเดียว ก็คือ มัชฌิมาปฏิปทา การเห็นแจ้งอยู่กับจิตหนึ่ง ชื่อว่า อยู่ในทางสายกลาง. (๑๑ ก. พ.๖๕)