ตอนแรกที่อ่านนึกว่าพิมพ์คำว่า "บุถุชน" ผิด พออ่านจบจึงได้เข้าใจ ขอบพระคุณสำหรับธรรมะดีๆ สาธุ....
2 0 Reply
#สัจจะไร้สิ่งคู่.
#คัมภีร์ เต๋า เต๋อ จิง.
ข้อแตกต่างระหว่างอริยสาวกกับบุถุชน
ข้อแตกต่างระหว่างอริยสาวกผู้ได้เรียนรู้ กับบุถุชนผู้มิได้เรียนรู้
"ภิกษุทั้งหลาย บุถุชนผู้มิได้เรียนรู้ ย่อมเสวยสุขเวทนาบ้าง ทุกขเวทนาบ้าง อทุกขมสุขเวทนาบ้าง
อริยสาวกผู้ได้เรียนรู้แล้ว ก็ย่อมเสวยสุขเวทนาบ้าง ทุกขเวทนาบ้าง อทุกขมสุขเวทนาบ้าง
ภิกษุทั้งหลาย ในกรณีนั้นอะไรเป็นข้อแตกต่างระหว่างอริยสาวกผู้ได้เรียนรู้กับบุถุชนผู้มิได้เรียนรู้?"
"ภิกษุทั้งหลาย บุถุชนผู้มิได้เรียนรู้ ถูกทุกขเวทนากระทบเข้าแล้ว เขาย่อมเศร้าโศก คร่ำครวญ ร่ำไร รำพัน ตีอกร้องไห้ หลงใหลฟั่นเฟือนไป เขาย่อมเสวยเวทนาทั้ง 2 อย่างคือ เวทนาทางกายและเวทนาทางใจ"
"เปรียบเหมือนนายขมังธนู ยิงบุรุษด้วยลูกศรดอกหนึ่ง แล้วยิงซ้ำด้วยลูกศรดอกที่ 2 อีก เมื่อเป็นเช่นนี้ บุรุษนั้นย่อมเสวยเวทนาเพราะลูกศรทั้ง 2 ดอก คือ ทั้งทางกาย ทั้งทางใจ ฉันใด บุถุชนผู้มิได้เรียนรู้ ก็ฉันนั้น...ย่อมเสวยเวทนาทั้ง 2 อย่างคือ ทั้งทางกายและทางใจ
"อนึ่ง เพราะถูกทุกขเวทนานั้นกระทบ เขาย่อมเกิดความขัดใจ เมื่อเขามีความขัดใจ เพราะทุกขเวทนา ปฏิฆานุสัยก็ย่อมนอนเนื่อง"
เขาถูกทุกขเวทนากระทบเข้าแล้ว ก็หันเข้าระเริงกับกามสุข (กามสุข คือ สุขในการสนองความต้องการทางประสาททั้ง 5) เพราะอะไร ? เพราะบุถุชน ย่อมไม่รู้ทางออกจากทุกขเวทนา นอกไปจากกามสุข และเมื่อเขาระเริงอยู่กับกามสุข ราคานุสัยก็ย่อมนอนเนื่อง
เขาย่อมไม่รู้เท่าทันความเกิดขึ้น ความสลาย ข้อดีข้อเสียและทางออก ของเวทนาเหล่านั้น ตามที่มันเป็น เมื่อไม่รู้ ...ตามที่มันเป็น อวิชชานุสัยก็ย่อมนอนเนื่อง
ถ้าได้เสวยสุขเวทนา เขาก็เสวยอย่างถูกมัดตัว
ถ้าเสวยทุกขเวทนา เขาก็เสวยอย่างถูกมัดตัว
ถ้าเสวยอทุกขมสุขเวทนา เขาก็เสวยอย่างถูกมัดตัว
"ภิกษุทั้งหลาย นี้แล เรียกว่าบุถุชนผู้มิได้เรียนรู้..."
"ภิกษุทั้งหลายฝ่ายอริยสาวกผู้ได้เรียนรู้ ถูกทุกขเวทนากระทบเข้าแล้ว ย่อมไม่เศร้าโศก ไม่คร่ำครวญ ไม่ร่ำไรรำพัน ไม่ตีอกร้องไห้ ไม่หลงใหลฟั่นเฟื่อน เธอย่อมเสวยเวทนาทางกายอย่างเดียว ไม่เสวยเวทนาทางใจ"
"เปรียบเหมือนนายขมังธนู ยิงบุรุษด้วยลูกศร แล้วยิงซ้ำด้วยลูกศรดอกที่ 2 ผิดไป บุรุษนั้นย่อมเสวยเวทนาเพราะลูกศรดอกเดียว ฉันใด อริยสาวกผู้ได้เรียนรู้ก็ ฉันนั้น... ย่อมเสวยเวทนาทางกายอย่างเดียว ไม่ได้เสวยเวทนาทางใจ"
"อนึ่ง เธอย่อมไม่มีความขัดใจเพราะทุกขเวทนานั้น เมื่อไม่มีความขัดใจ ปฏิฆานุสัยย่อมไม่นอนเนื่อง"
เธอถูกทุกขเวทนากระทบ ก็ไม่หันเข้าระเริงกับกามสุข เพราะอะไร? เพราะอริยสาวกผุ้เรียนรู้แล้ว ย่อมรู้ทางออกจากทุกขเวทนา นอกจากกามสุขไปอีก เมื่อเธอไม่ระเริงกับกามสุข ราคานุสัยก็ไม่นอนเนื่อง
เธอย่อมรู้เท่าทัน ความเกิดขึ้น ความสลาย ข้อดีข้อเสีย และทางออกของเวทนาเหล่านั้น ตามที่มันเป็น เมื่อเธอรู้... ตามที่มันเป็น อวิชชานุสัยเพราะอทุกขมสุขเวทนา ก็ไม่นอนเนื่อง
"ถ้าเสวยสุขเวทนา เธอก็เสวยอย่างไม่ถูกมัดตัว
ถ้าเสวยทุกขเวทนา เธอก็เสวยอย่างไม่ถูกมัดตัว
ถ้าเสวยอทุกขมสุขเวทนา เธอก็เสวยอย่างไม่ถูกมัดตัว"
ภิกษุทั้งหลายนี้เรียกว่า อริยสาวกผู้ได้เรียนรู้ ผู้ปราศจากชาติ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัสและอุปายาส เราเรียกว่า ผู้ปราศจากทุกข์
สํ.สฬ.๑๘/๓๖๙-๓๗๒/๒๕๗-๒๖๐
1 Comments
เขียวสด