#สัจจะไร้สิ่งคู่.
#คัมภีร์ เต๋า เต๋อ จิง.
เรื่อง ปริศนาธรรมในวัดป่าสุญญตา ก้อนหิน ๑๒ ก้อน “๑๒ สมุปบาทธรรม”
เรื่อง. ปริศนาธรรมในวัดป่าสุญญตาก้อนหิน๑๒ก้อน“๑๒สมุปบาทธรรม”
ปริศนาธรรมที่วัดป่าสุญญตา“ก้อนหิน๑๒ก้อน” มีความประสงค์ที่จะแสดงหลักธรรมว่า
“ปฏิจจสมุปบาท” อันถือเป็นหัวใจของพุทธศาสนาเป็นเรื่องความทุกข์และความไม่เห็นทุกข์
เรียกว่า “๑๒สมุปบาทธรรม” เป็นกระบวนการในเหตุ-ปัจจัยเรียกว่า“๑๑ปัจจยาการ”
(แต่ทั้งหมดรวมเรียกว่า“๑๒สมุปบาทธรรม”)
สิ่งที่เรียกว่า“ปฏิจจสมุปบาท” ได้แก่อวิชชาสังขารวิญญาณนามรูปสฬายตนะผัสสะเวทนาตัณหาอุปาทานภพชาติชรามรณะ(โสกะปริเทวะทุกขะโทมนัสอุปายาส)ทั้งหมดนี้คือ
เหตุที่เกิดความทุกข์ทั้งปวง
นามรูปเกิดขึ้นมาเพราะมีอวิชชา“สฬายตนะ” หมายถึงตาหูจมูกลิ้นกายใจ
ผัสสะคือการปรากฎ(ตารูปจมูกวิญญาณเรียกว่าผัสสะทางกาย) (หูเสียงจมูกวิญญาณเรียกว่าผัสสะทางหู) แต่หากเรามีปัญญาสิ่งที่เรียกว่าผัสสะไม่มี, เวทนาคือความรู้สึกทางระบบประสาทเช่นยุงกัดเรารู้สึกคันเรียกเวทนาเป็นต้นตัณหาคือความอยากความต้องการ
อุปาทานคือความยึดมั่นถือมั่นด้วยอำนาจของอวิชชา
ภพคือความรู้สึกว่าเรามีเราเป็นตัวฉันของฉันหรือที่ท่านอาจารย์พุทธทาสกล่าวว่า“ตัวกูของกู”
ชาติแปลว่าเกิดคือเกิดความทุกข์ขึ้นมาในจิตใจสุดท้ายคือความทุกข์คือสภาพจิตใจที่เหน็ดเหนื่อยกระวนกระวายใจไม่สงบเป็นทั้งฝ่ายพอใจและไม่พอใจฉะนั้นสิ่งที่เรียกว่าความทุกข์ในพุทธศาสนาเป็นได้ทั้งฝ่ายบวกและฝ่ายลบ
กลับมาที่ปริศนาธรรมก้อนหิน๑๒ก้อนซึ่งเป็นของหนักนั่นเองเป็นฝ่าย”สมุทยวาร” เปรียบเสมือนคลื่นทะเลในมหาสมุทรที่ท่วมทับจิตใจของสัตว์ผู้ถูกกิเลสครอบงำแต่ถ้าจิตใจสูงก็สามารถฝ่าฟันคลื่นทะเลมีอิสระเสรีภาพด้วย“สำเภาธรรม”, ฉะนั้นจึงเปรียบสำเภาธรรมว่าเป็นอริยมรรคมีองค์๘อันได้แก่
๑.สัมมาทิฏฐิความเห็นที่ถูกต้อง
๒.สัมมาสังกัปปะความคิดถูกต้องบริสุทธิ์สร้างสรรค์ด้วยปัญญา
๓.สัมมาวาจาใช้วาจาถูกต้องต่อกันในสังคม
๔.สัมมากัมมันตะการกระทำที่ถูกต้องละเว้นการประพฤติผิด
๕.สัมมาอาชีวะการหาเลี้ยงชีพที่ถูกต้องสุจริตไม่เบียดเบียนผู้อื่น
๖.สัมมาวายามะมีความเพียรที่ถูกต้องด้วยมัชฌิมาปฏิปทา
๗.สัมมาสติมีสติถูกต้องใช้กายวายาใจโดยไม่เผลอไม่ประมาท
๘.สัมมาสมาธิมีความตั้งใจถูกต้องในการเห็นแจ้งต่อพระนิพพาน
ดังที่กล่าวมาข้างต้นว่า“สำเภาธรรม” นั้นจะสามารถพาตนพ้นจากคลื่นทะเลพ้นจากสังสารวัฏแห่งความทุกข์เพื่อนำพาท่านสู่ธรรมคือพระนิพพานนั่นเอง
เรียบเรียงธรรมเทศนาโดยลลิตมณีธรรม